‘Dat mag niet, awel, nee, foei’ … zijn woordjes die we geregeld horen vallen met bijhorende opwinding en emotie als mensen met honden in interactie gaan. Want hij moet toch weten dat hij iets fout heeft gedaan …

Of een ruk aan de lijn, in de oren knijpen, een hakje zetten, op de grond duwen, bij het nekvel nemen … gebeurt ook in een wanhopige poging om de hond iets duidelijk te maken.

Maar begrijpt onze hond ‘dat hij iets niet mag, omdat het (in onze ogen) fout is’? En wat verstaat HIJ en leert HIJ van bovenstaande pogingen? (lees ook  “Hondencultuur, mensencultuur”)

Eerst en vooral spreken honden geen Nederlands (lees eerst “Woeshi”) en begrijpen zij geen woordjes die niet aangeleerd zijn.

Ten tweede geven mensen aan voorwerpen en gedragingen (van mensen en honden) een andere betekenis dan honden. Je kan honden niet duidelijk maken dat wij andere betekenissen aan voorwerpen geven, laat staan dewelke. Dus in hun ogen is er ook niets mis met hun gedrag! En is het dus compleet zinloos om hen dit proberen duidelijk te maken.

Vb. een schoen gebruiken wij om aan te doen en om mee rond te wandelen. Honden beschouwen schoenen vaak als kauwmateriaal. Wij kauwen niet op schoenen.

Vb. een vuilbak is een bak waar je vuil in verzamelt. Voor honden is het vaak een feestmaal!

Ten derde is het reeds 100 jaar bekend dat honden oa. leren door middel van associatie (Pavlov). Zij koppelen in hun gedachten gebeurtenissen en/of gevoelens aan elkaar. Dit doen ze om voorspelbaarheid te creëren en om hun leefomgeving te kunnen inschatten en te anticiperen.

Als je hond ergens naar kijkt (een mens, een kind, een paard, een andere hond, auto’s, vuilbak, …) en op dat moment gebeurt er iets met hem (‘nee’ roepen, nekvel nemen, ruk aan de lijn,…) dat een NEGATIEF gevoel oproept (nl. pijn, angst, iets vervelends), dan kan de hond:

1)      deze negatieve ervaring koppelen aan datgene wat hij op dat moment zag … en bang krijgen voor mensen, honden, kinderen, de vuilbak, de thuiskomst  van de baas, …

2)      deze negatieve ervaring koppelen aan de baas en u niet meer gaan vertrouwen … met alle gevolgen van dien.

3)      op zijn minst niet begrijpen wat er aan de hand is en wat hij ervan moet denken, onzeker worden en weigerachtig staan ten aanzien van mensen, honden, nieuwe situaties, training, … en tegen – reageren (door ‘agressief’ gedrag te vertonen).

4)      denken dat een bepaald voorwerp zo belangrijk is, omdat jij er voor in conflict gaat en vervolgens het voorwerp gaan verdedigen, inslikken … en dat is vaak net niet wat we willen.

Vb. Je kan het vergelijken met iemand die in een vreemde taal te pas en te onpas op jou begint te zeuren, te roepen, jou begint te pitsen, te duwen zonder dat je begrijpt wat hij of zij bedoelt. Als die persoon verschijnt, ga je op de duur lopen of zelf roepen of het allemaal apatisch over je heen laten komen … tot het vatje vroeg of laat overloopt. Dat is er wat met onze honden ook gebeurt.

Ten vierde denken honden niet in termen van goed of slecht/fout. Hij denkt niet ‘nu ben ik een stoute hond, dat mocht ik niet doen’. M.a.w. de moraliteit die wij hebben meegekregen vanuit onze cultuur hebben zij niet.  En daar is niets mis mee. Ze zijn anders. Een hond maakt de inschatting of iets veilig of onveilig is, leuk of niet leuk is en of het hem wat oplevert of niet. Dat gaat hun verdere denken, handelen en emoties bepalen.

Op het moment dat je ‘nee’ roept ed. kan jij denken dat de hond iets heeft geleerd, omdat hij stopt met de symptomen te vertonen. Wat er in wezen gebeurt, is dat hij bevriest uit onzekerheid of angst. Je neemt gedrag weg, maar geeft geen alternatief in de plaats. De hond valt in een zwart gat … Welke gebeurtenissen de hond aan elkaar linkt, heb je niet onder controle. M.a.w. wat hij dan leert, heb je niet in de hand. Aangezien druk en pijn geen goede leermeesters zijn, krijg je mogelijkheid 1), 2), 3) en/of 4).

Vb. Wanneer de hond de vuilbak heeft leeggehaald en de baas wordt furieus bij thuiskomst, dan leert de hond: als mijn begeleider thuis komt, is er conflict (gevaar). Zo krijg je een bedrukte hond bij de thuiskomst van de begeleider. Of er nu vuil ligt of niet en of de baas nu boos is of niet.

Wat zijn dan de alternatieven voor ons om het anders en beter te doen?

Eerst en vooral dienen we ons bewust te worden dat honden leren door (negatieve) associaties te leggen. De meeste ongewenste gedragingen zijn gelegd door negatieve ervaringen te koppelen aan gebeurtenissen en personen/dieren/voorwerpen. Zo kunnen wij veel ongewenst gedrag voorkomen door bovenstaande handelingen niet meer te doen (nota: soms leggen honden ook negatieve verbanden zonder ons toedoen, waardoor probleemgedrag ontstaat!). Wij kunnen in veel gevallen voorkomen dat onze honden angstig of agressief reageren op kinderen, honden, mensen,…

Je kan je hond leren wat hij WEL kan doen nl.:

–           opnieuw in connectie komen met jou (commando ‘aandacht op naam’ en ‘free check  in’)

–           naar jou komen (commando ‘kom hier’)

–           verboden voorwerpen apporteren (commando ‘apport’)

–           vragen te stoppen met wat hij bezig is  = zich remmen (commando ‘stop’)

–           iets los laten als hij al iets vast heeft (commando ‘los’)

–           ruilen

en zo veel meer …

Uiteraard vergt dit de nodige training, geduld en de juiste vaardigheden om het nodige te leren aan je hond. Het Verdrag van Pluto kan je helpen om het anders te doen!

Deel: on Twitter on Facebook on Google+